Dinler Tarihi

Kutsal Kitap hakkında, en fazla sorulan sorulardan bir tanesi de, İsa’nın soyu hakkında olmuştur. “Matta ve Luka’da verilen soy ağacı birbirini tutmuyor” deniliyor. Aslında, bu sorular, bilmek arzusuyla değil de, saldırmak ve imha etmek ümidiyle sorulan sorulardır genelde. Sanki da, “Herşeyde hemfikiriz de, kafama takılan bir tek bu soru kaldı. Bunu da cavaplandırırsan, iman edeceğim” gibisinden.

Ama aslı şudur, “Sana öyle bir soru soracağım ki, öyle bir soru duyacaksın ki, ne dinin kalacak, ne de imanın” diye düşünüp, ortaya bir el bombası atar gibi, sorusunu atar. Cevap verebilirsen üzülür ve hemen, daha etkili bir bomba arayışları içerisine girer. Tanrı’yı arayan, iman etmek isteyen bir yürek yoktur onda. Sadece, “bizimki” ve “sizinki” vardır düşüncelerinde. Futbol takımı tutar gibi, din tutar. Sorgulayıcı zekâsının onda birini bile, kendi dinini sorgulamakta kullanmaz. Ordaki en bariz hataları göremezken veya onlar için binbir dereden su getirirken, senin verdiğin izahatları da “yetersiz” saymaya sanki da yemin etmiştir.

Bazen bu kişilerle aylar, yıllar harcarsın; “belki bu onlar gibi değildir” ümidiyle, ama çoğu zaman, ‘kalıptan çıkma’ gibi, “leb” der, “leblebi” demez ve her “ak” dediğinize, “kara” der. Biz yine de, elimizden geldiğince, sık sık sorulan bu soruları cevaplandırmaya çalışalım. Sorular genelde Matta 1:1-17 deki soy ağacı ile, Luka 3:23-38 deki soy ağacı arasındaki tutarsız gibi görünen konular üzerinedir.
…………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………

Soru 1) Meryem’in kocası Yusuf, Yakup’un oğlu mu(Matta)? Yoksa Heli’nin oğlu mu(Luka)?

Cevap: Matta’da verilen, Yusuf’un soyudur. Luka’da verilen ise Meryem’in soyudur. Her ikisi de Davut’un soyundan gelmişlerdir. Luka’da, Yahudi geleneklerine sadık kalınarak, hiçbir oğlu olmayan Heli’nin güveyisine (Yusuf’a); Heli’nin oğlu denmiştir. Bu oğulluk, Yahudi miras yasalarına göre de geçerlidir ve gereklidir. Ayrıca, Jerusalem Talmud’da da, Hagigah 2:4’de, Heli’nin Meryem’in babası olduğu yazılıdır.
…………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………..
Soru 2) Davut’un oğlunun adı, Süleyman mıydı (Matta)? Yoksa Natan mıydı (Luka)?

Cevap: Her ikisi de Davut’un oğulları idi. Yani Süleyman ve Natan kardeş idi. Yusuf, Süleyman’ın soyundan; Meryem ise Natan’ın soyundan gelmedir.
…………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………….

Soru 3) Zerubabil’in oğlunun adı Avihut muydu (Matta)? Yoksa Reşa mıydı (Luka)?

Cevap: Her ikisi de Zerubabil’in oğulları idi. Yani Avihut ve Reşa, kardeş idiler. Yusuf, Avihut’un soyundan; Meryem ise Reşa’nın soyundan gelmedir.
…………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………

Soru 4) Ama 1.Tarihler 3:19 ‘da Zerubabil’in oğullarının ismi, Meşullam ve Hananya olarak geçmektedir. Avihut ve Reşa’dan ise hiç bahsedilmemektedir?

Cevap: Haklısınız. Çünkü burada bahsedilen Zerubabil, başka bir Zerubabil’dir. İsa’nın soy ağacı ile alâkası yoktur. Hem babasının ismi (Pedaya), ve hem de çocuklarının ismi farklıdır.
…………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………

Soru 5) Şealtiel’in babası Yehoyakin miydi (Matta)? Yoksa Neri miydi (Luka)?

Cevap: Her ikisi de. Yani, iki tane Şealtiel vardı. Şealtiel, çok sık kullanılan isimlerden biriydi. Meselâ: İncil’de bahsedilen ve İsa’ya yakınlığı ile bilinen 4-5 kadının, tümünün de isimleri Meryem. İki ayrı Şealtiel olduğu gibi, iki ayrı baba da vardır. Hatta bazen, burda olduğu gibi, baba adı da, oğul adı da bir olan; fakat değişik zamanlarda yaşamış ve birbirleriyle hiçbir ilgi ve bağlantısı olmayan insanlar da vardı. Meselâ: “Yakup oğlu Yusuf” denildiğinde, kim kastediliyor? Meryem’in kocası mı? Yoksa İshak’ın oğlu olan Yakup’un (İsrail’in) oğlu Yusuf’tan (kardeşleri tarafından Mısır’a satılandan) mı bahsediliyor? Bahsi geçen soy ağaçlarında bile tekrarlanan böyle isimleri görebiliyoruz.
…………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………

Soru 6) Matta’da, İbrahim’den Davut’a 14, Davut’tan sürgüne 14 ve sürgünden İsa’ya 14 kuşak vardır diyor. Toplam 42 kuşak olmalıyken, sadece 41 kuşak vardır. Ayrıca bu rakam, Luka’ya göre 55 kuşaktır. Bu hata değil mi?

Cevap: Hayır. Bu bir hata değildir. İncil 42 kuşak demiyor. Rakam vermiyor. O rakamı insanlar araya sokuyor. Cevap basittir. Sadece başlangıç ve bitiş noktaları ile ilgilidir. Burda tarihî dönemler öne çıkarılıyor:
a) İbrahim’den – Davut’un İsrail’de Kral olmadan önceki dönem: 14 kuşak
b) Krallık dönemi: Davut’tan – Sürgüne (davut da dahil): 14 kuşak
c) Sürgünden İsa’ya, Yehoyakin ve İsa dahil: 14 kuşak
Yani kısacası, sadece bu tarihi dönemlerin bir tanesinden bahsederken, “İbrahim’den Davut’a 14 kuşak vardı” dersek, yanlış olmaz. Ama, başka bir tarihte, başka biri çıkar ve, “Hocam, Davut’tan sürgüne kaç kuşaktı?” diye sorarsa, doğru cevap yine 14 olacaktır. 13 demek, yanlış olurdu. Sürgünden İsa’ya da ayni şekilde.

Bunun gibi tartışılabilinir çok olaylar vardır İncil’de. Ama bunlar gereksiz tartışmalardır. Meselâ: “7 gün sonra görüşürüz” ne demek? Bugün sayılacak mı, yoksa dışarıda mı kalacak? Yedinci günde mi görüşeceğiz, yoksa o bittikten sonra 8. günde mi? Bu günü de saymazsak, toplam 9 gün olmaz mı? Hesabı nasıl yapalım? “Birileri 7 gün sonra buluştuk” der. Diğeri 8 gün der, bir diğeri ise 9. Gün der ama hiçbiri de yalan söylemiş olmuyor. Bunun gibi birşey işte.

Luka’da 55 kuşak olayına da gelince; daha önce de dediğimiz gibi, bu Meryem’in soyudur. Diğeri ise, Yusuf’un soyudur. Bu iki soy ağacı, Davut’tan İsa’ya, Davut’un iki oğlunun soy ağacı olmuştur. Kaç kuşak olayı, evlenme yaşlarına göre değişir. Çoğu zaman kızımızdan torun sahibi olduğumuz halde, hâlâ bekâr oğlumuz vardır. Hatta bazen, torunumuz bile evlendikten sonra evlenen oğullarımız olabilir. Yani, bir evlâtla 4 nesil yaşarken; diğer evlâtla sadece 2 nesil yaşayabiliriz. Bundan dolayı da, zaman içerisinde, kuşak sayısı farklılaşabilir.

Rab arayanları aydınlatsın.
__________________