ESKİ YUNAN DİN VE İNANIŞLARI

•Eski Yunan Tanrıları, Kutsal Değerleri ve Çeşitli İnanışları Dizini (Yunan Mitolojisi):

GENEL: Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 105-109; «Yunanlılar tanrılarını cesur,fedâkâr, iyilik sever ve bereket verici olarak düşündükleri gibi sefîh, hırsız, hilekâr ve fâhişe olarak da tasavvur etmişlerdir.» Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 107;

Adrasteia: Öc alıcı kader tanrısı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inanç­ları sözlüğü s. 13;

Afrodit : Aşk ve güzellik tanrıçası, Zeus ile Dione'nin kızı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 47; Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 107;

Agasthos Daimon: Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 16;

Agdos: Tanrıça Kybele'nin kaya biçimi. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 16;

Aglaia: Sevimlilik tanrıçası. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 17;

Agnostika: Dinî yarışlar. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 17;

Agoraios: Pazar yeri tanrısı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 17;

Agron: Yağmur kuşu. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 17;

Agyrtes: Kybele'nin dilenci râhipleri. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 17;

Aiakos: Antikçağ Yunan kanramanlarından tanrılaştırılmış biri. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 21;

Aigaion: Yüz kollu dev. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 22;

Aigina: Zeus'un kaçırdığı peri kızı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 23;

Akheloides: Deniz kızları. Nehir tanrı Akheloos'ur çocukları. (Sirenler) 26;

Akheloos: Nehir tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 26;

Akhelon: Çamur tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 26;Akropolis: Yunan tapınaklarının bulunduğu tepe. Bk. Orhan Hançerlioğlu. Dünya İnançları Sözlüğü s. 27;

Alekto: Öfke tanrıçası. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 29;

Amatheia: Zeus'ün süt annesi olan keçi. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 35;

Amazonlar: Savaş tanrısı Ares'in savaşçı kızları. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 35;

Ambrosia: Tanrıların yiyeceği. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 36;

Ampelos: Bağ tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 38;

Amphiaraos: Tanrılaştırılan bilgin. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 38;

Anathena: Adak ve kurban. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 42;

Andromache: Hektor'un karısı. Bk. Munîr Baalbaki, Al-Mawrid, Biographical Names pg., 8; Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 42;

Apollon : Güzellik ve aydınlık tanrısı, Zeus ile Leto'nun oğlu ; Artemis'in kardeşi. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 49; Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 106;

Apotheosis: İnsanı tanrılaştırma. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inanç­ları sözlüğü s. 49;

Ares: Savaş tanrısı. Bk. Mehmet Zeki Canan, Ansiklopedik din ve inanç sözlüğü s. 13; Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 50; Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 106;

Aresthanas: Hekimlik tanrısı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 51;

Aritmos: Yunan hurûfîliği. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 52;

Arkos: Zeus'un oğlu. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 53;

Artemis: Doğa tanrıçası. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 53; Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 106;

Asopos: Nehir tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 56;

Astraia: Zeus'un kızı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 56;

Athena: Saydam elbiseli koruyucu ve savaşçı sevgi tanrıçası. Bk. Mehmet Zeki Canan, Ansiklopedik Din ve İnanç Sözlüğü s.14; Bk. Orhan Hançerlioğlu. Dünya İnançları Sözlüğü s. 62; Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 106;

Atropos: Üzüntü Tanrıça. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 63;

Aura: Yel tanrıça. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 65;

Boreas: Poyraz tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 87;

Daimon: Cin tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 107;

Damaskos: Tanrı Hermes'in oğlu. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 108;

Dafnis: Çoban tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 109;

Dardanos: Zeus'un Elektra'dan doğma oğlu. (Dardanel adı buradan gel­mektedir). Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 109;

Demeter: Ekin ve bereket tanrısı. Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 107;

Demiurgos: Yapıcı tanrı (Sâni-i Kâinât). Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 112;

Deukalyon: Yunanca'da Nuh peygamber. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 113;

Didimeion: Miletos'daki Apollon tapınağı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 116;

Dike: Adâlet tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 116;

Dionysos: Tarım Tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 117; Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 107;

Dionizos Tapımları: Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü (Dionysos Dini Maddesi) s. 117-118;

Efaestüs: Ateş tanrısı. Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 107;

Eirene: Barış tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 131;

Eleusis: Halkı yoksul yaşamdan mumnun kılma propagandasına daya­nan gizli din. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 133;

Elyson: Eski yunan inanışlarında cenet. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 134;

Enyo: Savaş tanrısı Ares'in kızı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inanç­ları sözlüğü s. 138;

Eos: Gündoğuşu tanrıça. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 138;

Epaphos: Zeus'un oğlu (Mısır Kralı). Menphis'le evlenmiş, Libya'nın babası olmuş. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 138;

Epihania: Eski yunan inancında tanrının fizik olarak görünmesi. Eski mücessime inancı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 139;

Erinyler: Öc tanrıçalar. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 142;

Eris: Kavga tanrıça. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 142;

Eros: Aşk tanrısı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 143;

Erymantos: Tanrı Apollon'un oğlu. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 144;

Estiya: Zeus'un kızkardeşi ve doğum tanrıcası. Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 107;

Europa: Zeus'un boğa şekline girerek kaçırdığı fenike kralının kızı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 148;

Ekstatis: Eski yunan inancında cezbe haâli. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 150;

Ex Consensu Gentium: Herkesin aynı şeyi düşünüyor olması nedeniyle Tanrı'nın var olması gerektiği inancı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya İnançları Sözlüğü s. 150;

Gaiya: Kâinâtın yaratıcısı dişi ilke. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 162;

Ganymedes: Zeus'un aşık olup kaçırdığı delikenlı (sapık tanrı!). Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 164;

Gök tanrıları: Yunan-Roma. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 173;

Hades: Yunanlılarda ahiret inancı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 179; Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 107;

Harmonia: Uyum tanrıça. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 183;

Hektor: Troialı ünlü savaşçı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya İnançları Sözlüğü s. 187; Bk. Munîr Baalbaki, Al-Mawrid, Biographical Names pg., 43;

Helen Dini: Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 188;

Helios: Güneş tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 188;

Hephaistos: Ateş tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 189;

Hera: Evlilik tanrıça. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 189; Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 106;

Hermes : Sürüleri koruyan çobanlar tanrısı. Sonradan Olimpos'a ka­bul edildiğine inanıldı. Zeus ile Maia'nın oğlu. Bk. Mehmet Zeki Canan, Ansiklopedik din ve inanç sözlüğü s. 77; Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 191; Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 107;

Herkül : Roma'da Yarıtanrı. M. Ö. 399 dan sonra Roma'da Yunan tan­rısı olarak kabul edildi.

Hermaphroditos: Hermes ile Aphrodite'nin erdişi (Hunsâ-i müşkül) oğlu. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 190;

Homeros-Hesiodos Dini: Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 200;

Hyakinthos: Erkeklerarası cinsel ilişkinin sembolü olduğuna inanılan yakışıklı delikanlı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 204;

Hymenaios: Düğün tanrısı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 205;

idea: Bk. Orhan Hançerlioğlu. Dünya İnançları Sözlüğü (Logos Maddesi) s. 291; Bk. Meydan Larousse s. 6211;

İo: Zeus'un baştan çıkardığı râhibe. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 220;

Kabeiroi («Kabir»'ler): Sonraları yunanlılarca tapılan eski Anadolu'nun arkaik dönem tanrıları. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü (Kabir'ler Maddesi) s. 232;

Khloeia: Yeşillik tanrıça. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 256;

Khloris: Çiçek tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 256;

Kirke: Büyücü tanrıça. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 262;

Kore: Buğdaykız tanrıça. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 267;

Logos: Platon Terminolojisinde ideaların kaynağı olan tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu. Dünya İnançları Sözlüğü (Logos Maddesi) s. 291; Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 109;

Mantika: Kehânet. Bk. Orhan Hançerlioğlu. Dünya İnançları Sözlüğü s. 302; Ayrıca bak. Cilt-5. Akâid ve Kelâm Konuları Kaynak Referansları (Alfabetik Dizin: Olağanüstü ve benzeri olaylar Maddesi);

Miletos: Milet (Söke)'nin kurucusu olduğuna inanılan tanrıoğlu. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 331;

Minos: Mitolojik Girit kralı. «Yunanlılar onu Zeus'un Europa'dan doğan oğlu sayarlar.» Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 332;

Moira: Tanrılardan da üstün bir güç olan kader. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 337;

Moros: Ölüm tanrı. (Yani Azrâîl). Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inanç­ları sözlüğü s. 341;

Mysteria: Antik helen mistisizmi. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 353;

Narkissos: Narsizmi temsil eden mitolojik yakışıklı erkek. Bk. Orhan Hançerlioğlu. Dünya İnançları Sözlüğü s. 358;

Neilos: Nil Nehri tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 362;

Keto: Kadının, erkek kardeşiyle cinsel ilişkide bulununca yılan doğuracağı inancının simgesi. (Fücûrun çok çirkin karşılandığının tarihi kanıtı). Bk. Orhan Hançerlioğlu. Dünya İnançları Sözlüğü s. 253;

Olympos: Tanrıların oturduğu dağ. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 378;

Palaimon: Deniz tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 391;

Pan: Bütün anlamına gelen doğa-tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 393;

Pandora: Yunan mitolojisinde Havva Ana. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 395;

Persefon: Hadesin karısı ve yeraltı kraliçesi. Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 107;

Pontos: Su tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 415;

Portunus: Liman tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 515;

Poseidon: Deniz tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 415; Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 107;

Pythagorasçılık: Yunan mistisizmi. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 424;

Selene:Ay tanrıça. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 453;

Serapis: Mısır-Yunan ortak tek tanrısı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 455;

Skamandros: Irmak tanrı. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 465;

Themis: Adalet tanrıça. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 508;

Titanlar: İnsanların atası olan tanrılar. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 513;

Tukhe: Kader tanrıça. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 525;

Zeus: En büyük yunan tanrısı ve tanrıların babası. Kronos ile Rea'nın oğlu. Bk. Orhan Hançerlioğlu, Dünya inançları sözlüğü s. 571; Bk. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi s. 106;

Konular